Η κλίση στις προτομές του Αλέξανδρου

Εκτός από τις κατακτήσεις του που επηρέασαν ολόκληρο το Δυτικό κόσμο, ο Αλέξανδρος με δική του πρωτοβουλία, επηρέασε σε πολύ μεγάλο βαθμό και το πώς προβάλλουμε συγκεκριμένα πρότυπα όταν θέλουμε να τα ηρωποιήσουμε.

Ακόμα και οι μεγάλοι σκηνοθέτες του Χόλυγουντ, αντιγράφουν το πρότυπο του Ήρωα όπως απεικονίστηκε στον Αλέξανδρο. Ξυρισμένο, με καθαρό μέτωπο, λεοντώδη όψη και μαλλί ριγμένο στις δύο πλευρές του μετώπου κυματιστό, να φτάνει και να καλύπτει τον αυχένα.

Είναι γεγονός, πως αυτό που σήμερα αποκαλούμε Image και Image Makers, υπήρχε και στην αρχαιότητα και μάλιστα στην εποχή του Αλέξανδρου, πήρε διαστάσεις. Υπεύθυνοι για αυτό, οι Στρατηγοί του Αλέξανδρου, το περιβάλλον του και ο Λύσιππος,  ο αποκλειστικός του γλύπτης.

Ο Αλέξανδρος τον προτιμούσε γιατί ‘μόνο αυτός κατάφερνε κι αποτύπωνε το ήθος του και την προσωπικότητά του αλλά και την αρετή του’.

Στα αγάλματα αυτά, η κεφαλή  είχε μια ελαφρά κίνηση προς τα πάνω, ο λαιμός μια ελαφριά στροφή προς τα αριστερά, τα μάτια ακτινοβολούσαν ένα τρυφερό και συνάμα ένα παθιασμένο βλέμμα, ενώ η όλη εικόνα του Αλέξανδρου, εξέπεμπε αρρενωπότητα. ¨Ένα άλλο έντονο στοιχείο, είναι τα λεοντώδη  χαρακτηριστικά που αποτυπώνονταν με τα πλούσια μαλλιά που χωρίζονταν στη μέση, πάνω από το μέτωπο, θυμίζοντας χαίτη Λιονταριού. Ένα άλλο γνώρισμα των πορτραίτων του Αλέξανδρου ήταν το ξυρισμένο πρόσωπο. Είναι ίσως ο πρώτος διάσημος θνητός που απεικονίστηκε χωρίς γένι, κάτι που υποδήλωνε την φυσική του ομορφιά, ενώ αν αυτό συνέβαινε σε παλαιότερες εποχές, σήμαινε δειλία και θηλυπρέπεια.

Τα αγάλματα του Αλέξανδρου, επηρέασαν αποφασιστικά όλες τις απεικονίσεις των μεταγενέστερών του, από τους Ελληνιστικούς χρόνους, αργότερα του Ρωμαίους Αυτοκράτορες, φτάνοντας μέχρι και τον χριστιανισμό.

Η στάση αυτή του αγάλματος στις απεικονίσεις του Αλεξάνδρου, κατά τον Λύσιππο, έδινε ζωή και χαρακτήρα στην προτομή. Και αυτό το χαρακτηριστικό αποδείχτηκε στο πέρασμα του χρόνου ότι ήταν ο καθοριστικός παράγοντας που μας δημιουργεί μέχρι και σήμερα όταν βλέπουμε αγάλματα με αυτά τα γνωρίσματα, να τα αποτυπώνουμε θετικά αμέσως.

‘Άλλοι καλλιτέχνες κάνουν τους ανθρώπους όπως είναι, εγώ τους κάνω όπως φαίνονται’ έλεγε ο Λύσιππος για να εκφράσει την ιδιαιτερότητα της τέχνης του και μάλλον είχε δίκιο, αφού μέχρι και οι  απεικονίσεις των Αγίων, της Παναγίας, όπου ο Χριστός έχει την ίδια στάση, φτιαγμένες από του καλύτερους Αγιογράφους, έχουν αυτά τα ίδια χαρακτηριστικά, αλλά και τα αγάλματα του Καθολικισμού επίσης.