Λεφτά, υπάρχουν

Δήμητρα Καδδά Capital

Λεφτά υπάρχουν αλλά παραμένουν στο «ράφι». Τη στιγμή που η κυβέρνηση δίδει τόση δημοσιότητα στο σχέδιο τύπου «Μάρσαλ» για την ρευστότητα στην αγορά με την συμβολή ΕΕ και ΕΤΕπ και την αλλαγή ολόκληρων των κοινοτικών κανονισμών, έχει στη διάθεσή της λεφτά του ΕΣΠΑ που... κάθονται.

Επίσημα στοιχεία του Υπουργείου Ανάπτυξης δείχνουν ότι σήμερα, τα βασικά προγράμματα ενίσχυσης μικρομεσαίων τα οποία είναι σε φάση υλοποίησης, χουν απορροφήσει μόλις 11,4%. Ο λόγος για επιδοτήσεις 353 εκατ. ευρώ προς 5.282έ εταιρείες οι οποίες καλούνται να υλοποιήσουν έργα συνολικής αξίας 792,1 εκατ. ευρώ. Τέσσερις στις πέντε εταιρείες δεν έχει πάρει ούτε ένα ευρώ.

Πρόκειται για ένα μόνο μέρος από δράσεις μικρομεσαίων που προκηρύχθηκαν τα προηγούμενα χρόνια, με στόχο τα έργα να ολοκληρωθούν σε λίγους μήνες. Η αξιολόγηση άργησε, η έναρξη άργησε περιμένοντας τη διαδικασία προσφυγών και άλλων γραφειοκρατικών διαδικασιών και πλέον –όπως σχεδόν πάντα συνέβαινε με τα προγράμματα αυτά– η πληρωμή δικαιούχων αργεί επίσης. 

Μόνο που τώρα οι τράπεζες δεν δανείζουν τους επενδυτές «έναντι» για τα κοινοτικά κονδύλια που «θα» λάβουν. Έτσι, όσοι είχαν σπεύσει –εν μέσω κρίσης και αβεβαιότητας– να κόψουν τιμολόγια και να ξεκινήσουν τα έργα, βρίσκονται αντιμέτωποι με τεράστιο πρόβλημα ρευστότητας.

Συγκεντρωτικά στοιχεία για την πορεία κάθε προγράμματος του ΕΣΠΑ προς μικρομεσαίους δεν δημοσιεύονται. Το μόνο που ανακοινώνεται κάποιες φορές και όχι τακτικά, είναι η συνολική απορρόφηση του ΕΣΠΑ, η οποία δημιουργεί «στρεβλή» εικόνα.

Σύμφωνα με στοιχεία που προ ημερών δημοσίευσε ο τομεάρχης της ΝΔ Κωστής Χατζιδάκης η απορρόφηση φαίνεται στο 33,25%. Αν αφαιρεθεί η «λογιστική» αύξηση του ποσοστού συνεισφοράς της ΕΕ (από το 78% στο 95%) που πήγε στην μείωση του ελλείμματος (958 εκατ. ευρώ) αλλά και τα λεφτά των ταμείων που θα δάνειζαν εταιρείες για επενδύσεις αλλά είναι «παρακαρισμένα» ύψους 1,14 δις ευρώ, τότε το ποσοστό απορρόφησης περιορίζεται στο 24,67%.

Και πάλι, το ποσοστό αυτό που αφορά σε όλες τις δαπάνες του ΕΣΠΑ (και για υποδομές, προμήθειες κλπ) είναι διπλάσιο από τις επιδόσεις των έργων που στρέφονται προς μικρομεσαίους Από τα στοιχεία που συγκενρτώνει η γενική γραμματεία βιομηχανίας για το κομμάτι των επενδύσεων ου η ίδια επιβλέπει, η απορρόφηση κονδυλίων προς μικρομεσαίους είναι μόνο 11,4% (με στοιχεία έως και τον Μάρτιο του 2012). Τα στοιχεία αφορούν 8 πολυδιαφημισμένα στο παρελθόν προγράμματα, μεταξύ των οποίων η νεανική και γυναικεία επιχειρηματικότητα, η μεταποίηση στις νέες συνθήκες, οι πράσινες υποδομές και η πράσινη επιχείρηση, η ένδυση και υπόδυση και η (καινούρια σχετικά) νέα καινοτομική επιχειρηματικότητα. 

Πρόκειται για ένα μόνο μέρος της συνολικής εικόνας. Ένα άλλο μεγάλο κομμάτι είναι ο επενδυτικός νόμος. Σε αυτόν δίδεται 1 δισ. ευρώ περίπου ετησίως. 

Ωστόσο, εκεί το πρόβλημα είναι άλλο. Μετά το γνωστό σκάνδαλο χρηματισμού από το νέο δυναμικό των υπηρεσιών γίνεται προσπάθεια να ξεκαθαρίσουν αιτήσεις πληρωμών που εκκρεμούν από το 2009, αλλά και να πληρωθούν δικαιούχοι που χρόνια περιμένουν.

Από την ηγεσία που θα προκύψει από τις εκλογές, θα πρέπει να βρεθεί λύση στο οικονομικό ζήτημα: ένα μέρος των επενδύσεων αυτών καλύπτεται από το ΕΣΠΑ. Το υπόλοιπο είναι μέρος του αμιγώς εθνικού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΙΟΒΕ το 2011 κόπηκαν 405 εκατ. ευρώ για να «σώσουν» το έλλειμμα και για το 2012 κόπηκαν ήδη άλλα 400 εκατ. ευρώ, ενώ εκτιμάται ότι ο κίνδυνος νέων αποκλίσεων τα κονδύλια του ΠΔΕ είναι ορατός. Μόνο που τα λεφτά για το ΠΔΕ έχουν φτάσει ήδη στα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας 20ετίας ως αναλογία του ΑΕΠ, και συρρικνώθηκαν κατά 50% σε μία τετραετία. 

Το περίεργο είναι, ότι παρά την περικοπή, κάθε χρόνο, στο τέλος του έτους, τα κονδύλια του ΠΔΕ παραμένουν στο «ράφι». Έτσι, όταν έρχεται το επόμενο πακέτο μέτρων, υπάρχει και η εύκολη δικαιολογία από όσους χαράσσουν δημοσιονομική πολιτική «αφού δεν τα απορροφούν, γιατί να μην κόψουμε επενδύσεις και να κόψουμε συντάξεις;»...